مواد اولیه مصرفی در فرش ماشینی
مواد اولیه ای که در تولید فرش های ماشینی استفاده می شوند بسیار متنوع هستندکه از آن می توان به پشم طبیعی، آکریلیک، پلی استر و پلی پروپیلن اشاره کرد. استفاده از پشم به دلیل گرانی در فرش ماشینی عملاً منسوخ شده و این الیاف تنها در فرش های دستباف کاربرد دارند. با توجه به ویزگی های فرش های پشمی ، این فرش ها دارای ماندگاری زیادی هستند و در برابر عوامل محیطی مقاومت بالایی دارند اما گرد و خاک به سختی از آن ها جدا می شود، در برابر رطوبت بوی بدی می گیرند و شست و شوی آنها دشوار است. چون بیشترین تماس مصرف کننده با سطح فرش (یا در اصطلاح فنی، خواب فرش) صورت می پذیرد، آگاهی از ریسک های بهداشتی ناشی از مصرف و تماس طولانی مدت با این الیاف ضروریست که متأسفانه تا کنون کمتر به آن اهمیت داده شده است.
به دلیل شباهت ظاهری الیاف آکریلیک با پشم، تا کنون از این الیاف در تولید فرش های ماشینی بسیار استفاده می شده است، اما به دلایلی مانند پٍُِرزدهی بالا، شکنندگی الیاف، دشواری شست و شو و ایجاد یا تشدید حساسیت، استفاده از آن توصیه نمی شود. گروه دیگر از الیاف که در سال های اخیر در تولید فرش ماشینی بسیار به کار رفته است، الیاف پلی استر یا ابریشم مصنوعی هستند. این الیاف به دلیل ساختار یکپارچه و یکسره – مانند رشته های ابریشم – بدون پُرز و ضد حساسیت بوده و فرش های تولید شده با این الیاف بسیار آسان شسته می شوند و ثبات رنگ و درخشندگی زیادی دارند. بر اساس آمار مجله Fiber Year، الیاف آکریلیک روز به روز جایگاه خود را در صنعت نساجی از دست می دهند. تولید الیاف آکریلیک در سال ۲۰۱۳ میلادی ۹/۱ درصد و تولید الیاف پلی استر ۶/۷ درصد به نسبت سال ۲۰۱۲ رشد داشته اند. الیاف پلی استر در هفت سال اخیر به طور متوسط رشدی معادل ۶/۸ درصد را تجربه کرده است. دسته دیگری از الیاف، پلی پروپیلن ها هستند که در دراز مدت دچار تغییر رنگ و درهم تنیدگی و کوبیدگی شده و لطافت خواب فرش را از بین می برند. در حال حاضر شمار تولیدکنندگانی که فرش های خود را با استفاده از الیاف پلی استر فیلامنت تولید می کنند، روز به روز در حال افزایش است.
تهیه و تالیف : کارشناسان قالیشویی گل ابریشم