رنگ پس دادن قالی
طبق آمار تقریبا ۸۰ درصد از قالی‌های دستباف پس از تماس با مایعات، رنگ پس میدهند و چهره فرش را زشت میکنند.
برای امتحان این که آیا فرش شما هم رنگ پس می‌دهد یا خیر، میتوانید یک گوش پاک‌کن را خیس کنید و روی نقاط مختلف فرش بکشید تا از نبود رنگ‌دهی فرش خود مطمئن شوید.
بهتر است تمام طیف‌های رنگی فرش را امتحان کنید تا از نبود رنگ‌دهی مطمئن شوید اما اگر فرش شما رنگ پس داد باید چه کار کنید؟
توجه زیادی که مردم ایران به فرش دارند باعث شده است تا بسیاری به مراقبت و نگهداری از فرش خود اهمیت دهند و نسبت به آن حساس باشند.
به نظر شما دلیل این که مردم ایران فرش‌دوست هستند چیست؟ شاید جواب این موضوع را در تاریخچه فرش کشف کنیم. پس با ما همراه باشید.
تاریخچه فرش در ایران
ایران مهد فرش جهان شناخته می‌شود اما این موضوع به آن معنا نیست که ایرانیان اولین افرادی بودند که بافتن فرش را ابداع کردند. یکتا بودن ایران در تولید فرش به دلیل مهارت در بافتن و زیبایی نقش و نگار فرش‌های تولیدی است.
مردم جهان از ۷ هزار سال پیش سعی می‌کردند تا ریسیدن و سپس به هم بافتن نخ‌ها را بیاموزند که این تلاش پس از ۳ هزار سال نتیجه داد و به اوج خود رسید. مردم ایران توانستند فرش‌های زیبا و گاه عظیمی را ببافند تا در تاریخ ماندگار شوند.
یکی از فرش‌های مشهور که در ایران کشف شده است فرش پازیریک است. تا قبل از کشف فرش پازیریک دانشمندان و باستان‌شناسان فکر می‌کردند که مهد فرش، مصر باستان است اما بعد از پازیریک همه تصورات به هم ریخت.
با کشف این فرش و تعیین قدمت آن، این‌طور به نظر می‌رسد که اولین فرش متمدنانه در ایران بافته شده است و قدمتی ۴ هزار ساله دارد.
فرش بهارستان یکی دیگر از فرش‌های بسیار معروف در ایران و تاریخ آن به شمار می‌رود و گفته می‌شود در دوره حکومت ساسانیان از بین رفته است. فرش بهارستان در نوع خود یک شگفتی به شمار می‌رفت، چرا که بزرگ‌ترین فرش از نظر ابعاد بود. گفته می‌شود این فرش به قدری بزرگ بود که نمی‌شد با ایستادن در یک سمت آن، سوی دیگر آن را دید. حالا که اهمیت فرش را در تاریخمان فهمیدید، به موضوع ناخوشایند رنگ پس دادن قالی می‌رسیم.
تاثیر نور خورشید بر فرش
در تمام منازل قسمت هایی از اتاق ها هستند که با توجه به وجود پنجره به طور مستقیم در دسترس نور خورشید قرار می گیرند. به نوعی می توان گفت که یک قسمت نورگیر در برخی از اتاق ها و قسمت حال و پذیرایی وجود دارد. در تمام این…..
چرا قالی‌ها رنگ پس میدهند؟
یکی از مشکلاتی که در حین شستشوی فرش‌ها دست‌وپاگیر می‌شود، رنگ پس دادن آن است. علت آن که یک فرش رنگ می‌دهد، جنس بافته شده فرش است. اگر فرشی از الیاف طبیعی مانند پشم بافته شده باشد، احتمال رنگ پس دادن آن بالا می‌رود.
باید این نکته را اضافه کنیم که تمامی فرش‌هایی که با پشم بافته شده‌اند رنگ پس نمی‌دهند. پس لازم نیست از بابت کیفیت فرش خود نگران باشید. تنها فرش‌هایی که از پشم‌های بی‌کیفیت بافته شده‌اند رنگ خواهند داد. این پشم‌ها با استانداردهای لازم رنگ‌رزی نشده‌اند، به همین خاطر رنگ میدهند.
اگر از جنس مرغوب فرش خود مطمئن هستید اما باز هم با رنگ دادن فرش مشکل دارید، باید فکر دیگری به حال آن کنید. باید مواد شوینده خود را تغییر دهید.
مواد شوینده بی‌کیفیت نه تنها باعث رنگ پس دادن فرش‌ها می‌شوند بلکه به بافت آن آسیب می‌رسانند. همچنین اگر فرش را با آب داغ بشویید، رنگ دادن آن شدیدتر می‌شود.
البته یک احتمال دیگر وجود دارد. اگر فرش خود را به یک فرد یا مجموعه قالیشویی نابلد سپرده باشید ممکن است آن‌ها به جای شستن درست و مناسب آن فرش، باعث خراب شدن الیاف و رنگ پس دادن آن شوند. بنابراین تا جای ممکن فرش خود را به کسی بسپارید که از نحوه درست شستن فرش‌ها آگاه است. اگر می‌خواهید فرش خود را به یک مجموعه قالیشویی دهید، بهتر است قبل از دادن فرش به آن‌ها درباره آن مجموعه تحقیق کنید.
چطور از رنگ پس دادن فرش‌های خود جلوگیری کنیم؟
برای مراقبت از فرش و افزودن به عمر مفید آن، باید نکات زیر را رعایت کنید. انجام دادن کارهای زیر باعث می‌شود تا فرش شما رنگ پس ندهد:
- فرش خود را در مقابل تابش نور خورشید قرار ندهید. نور خورشید در گذر زمان باعث رنگ‌پریدگی یا آمیخته شدن رنگ فرش می‌شود. برای جلوگیری از چنین اتفاقی پیشنهاد می‌کنیم یک لایه مانند پتو را روی فرش و در مقابل نور خورشید قرار دهید و از بافت فرش محافظت کنید.
- هرگز فرش‌های خود را به مراکز نامعتبر نسپارید.
- اگر فرش شما دستباف یا ابریشم است، هرگز شخصا آن را نشویید. بهتر است شستشوی فرش‌های گران و ارزشمند را به افراد ماهر و باتجربه در این زمینه بسپارید.
- اگر از شوینده‌های مرغوب اطلاعی ندارید درباره آن‌ها تحقیق کنید. سعی کنید هنگام شستشو از مواد شوینده باکیفیت کمک بگیرید.
با توجه به این نکته‌ها میتوانید از رنگ پس دادن فرش‌های خود جلوگیری کنید اما اگر این اتفاق ناخوشایند برای شما رخ داده است، مطالعه قسمت بعدی بسیار مفید خواهد بود.
چگونه رنگ پس دادن فرش را بر طرف کنیم؟
با خواندن مطالب فوق احتمال کمتری وجود دارد که گرفتار رنگ پس‌دادگی فرش شوید. چون مطمئن هستیم که به نکته‌هایی که گفته شده است دقت می‌کنید و از آن‌ها کمک می‌گیرید تا فرشی سالم و تمیز داشته باشید.
اما اگر قبل از خواندن این مقاله با مشکل رنگ پس‌دادگی قالی خود مواجه شده‌اید، در ادامه توضیحات کاربردی را برای حل کردن این مشکل ارائه می‌کنیم.
اولین کاری که باید انجام دهید این است که نگران نباشید و به خود استرس ندهید. هر مشکلی قابل حل است، به شرطی که خونسردی خود را حفظ کنید. حتی اگر فرش شما جنس ابریشمی داشته باشد باز هم می‌توان رنگ پس‌دادگی آن را بر طرف کرد.
مواد شیمیایی فرش و موکت
فرش‌های دستبافتی که با مواد طبیعی و اورگانیکی مانند پنبه و پشم ساخته می‌شوند، می‌توانند سلامت شما و خانواده‌تان را تضمین کنند. اما فرش‌های ماشینی که از مواد شیمیایی استفاده میکنند چطور؟ آیا مواد شیمیایی….
حالا که تمرکز بیشتری دارید بهتر است برای رفع مشکل دست‌به‌کار شوید. برای شروع مقداری ماست ترش تهیه کنید. توجه داشته باشید که برای ترمیم رنگ‌دادگی فرش، نباید از ماست تازه و شیرین استفاده کرد.
ماست ترش را با مقدار بسیار کمی آب مخلوط کنید و کمی هیدروسولفیت به آن بیفزایید. مجدد ترکیب موجود را هم بزنید تا به مخلوط نهایی برسید.
اضافه کردن آب باید به مقدار کافی باشد. اگر زیاد آب اضافه کنید هیدروسولفیت خاصیت خود را از دست می‌دهد و ترکیب کلی رقیق می‌شود و بالعکس اگر کم آب بریزید، خاصیت هیدروسولفیت زیاد می‌شود که این موضوع به بافت فرش آسیب خواهد رساند.
اکنون که ترکیب مورد نظر ما آماده شده است لازم است تا از یک قلم‌مو کمک بگیریم. مقداری از مخلوط را با قلم‌مو بردارید و روی قست‌های روشن فرش که رنگ تیره به آن آمیخته شده است بکشید.
این کار باعث می‌شود رنگ‌های تیره از بین بروند و رنگ روشن (پس زمینه اصلی) روشن‌تر شود و به حالت اول خود بازگردد.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید کشیدن قلم‌مو در جهت خواب فرش است. همچنین توصیه می‌کنیم قبل از ترمیم کل فرش، قسمتی از فرش را انتخاب کنید و مخلوط را در آن یک قسمت امتحان کنید.
در پایان باید اشاره کنیم قالی در دکوراسیون داخلی ما ایرانیان اهمیت زیادی دارد و با توجه به نکات بالا می‌توانیم همچنان جلوه و شکوه آن را در خانه خود حفظ کنیم.
تهیه و تالیف : کارشناسان قالیشویی گل ابریشم